کتاب حلیة الابدال از کتب عرشی جناب شیخ اکبر محیی الدین ابن عربی است که شامل دستورالعمل هایی در سلوک الی الله می باشد. در این مطلب می توانید این کتاب شریف را دریافت کنید.
دریافت کتاب حلیة الابدال
حضرت شیخ حکایتی را از شخصی که در یکی از شهرهای اندلس با او همراه بوده‌اند نقل می‌فرمایند که:
شخصی که عبدالمجید بن سلمه نام دارد به من حکایتی از خودش نقل نمود. او گفت: شبی در مصلای خود بعد از خواندن قرآن نشسته بودم و سرم را بین دو زانوی خود قرار داده و مشغول ذکر خدا گردیدم. در این هنگام متوجه شخصی شدم که مصلای مرا از زیرم کشید و به جای آن حصیری قرار داد و به من گفت که: بر روی آن نماز بخوانم.
از این حالت به من ترس وارد شد چرا که در خانه را قفل کرده بودم (ولی او وارد شده بود)
(او که متوجه ترس من شد) به من گفت: (من یانس بالله لم یفرع) کسی که به خدا انس بگیرد نمی‌ترسد.
سپس به من گفت: در هر حالی از خدا بترس و تقوی پیشه ساز.
من از او پرسیدم: ابدال به سبب چه چبزی ابدال می‌گردند؟
گفت: به سبب رعایت و انجام چهار چیزی که ابوطالب در کتاب «قوت القلوب» ذکر کرده است: صمت (سکوت)، عزلت، جوع(گرسنگی) و سهر(بیداری شب)
سپس از نزد من رفت و من نفهمیدم چگونه وارد و چگونه خارج شد ولی در به همان حالت قفل شده بود و حصیری که داده بود در زیرم.
در ادامه حضرت شیخ می‌فرمایند که این شخص «معاذ بن اشرس» بوده و یکی از ابدال بوده است. (که ظاهرا آن شخص او را نشناخته)
۲۶
آذر
حضرت شیخ اکبر در رساله‌ی شریفه‌ی «لا یعول علیه» می‌فرمایند:
کل فراسه لا یکون عن نور الایمان لا یعول علیه
هر فهم و ادراکی که ناشی از نور ایمان نباشد بر آن اعتمادی نیست.
۲۱
آذر
اصول و ستون‌های ریاضت در سلوک الی الله بنا به نظر قطب الاقطاب سیدی محیی الدین محمد بن عربی سلام الله علیه چهار مطلب است که در خلال مصنفات ایشان بسیار به چشم می‌خورد .
آن چهار مورد عبارتست از:
1ـ صمت (سکوت)
2 ـ عزلت
3 ـ جوع (گرسنگی)
4 ـ سهر (شب زنده داری)
حضرت شیخ در رساله‌ی نوریه‌ی حلیه الابدال که آن رساله را برای بیان همین چهار مورد اختصاص داده‌اند، در مورد این چهار مورد می‌فرمایند:
«هذه الاربعه هی عماد هذا الطریق الاسنی و قوائمه و من لا قدم له فیها و لا رسوخ فهو تائه عن طریق الله تعالی»
این چهار مورد ستون و پایه‌های این راه بلند است و کسی که در اینها قدمی نگیرد و در آنها رسوخ ننماید از طریق خدا منحرف و گمراه است.
اهمیت این امور به حدی است که کسی که از آنها خالی باشد بنا به نظر حضرت شیخ اکبر، در راه خدا قرار ندارد.
با استعانت از روحانیت سیدی محیی الدین روحی فداه به توضیح این چهار مورد ازفرمایشات حضرتش پرداخته می‌شود.
۲۰
آذر
شیخ اکبر محیی الدین بن عربی در رساله‌ی عرشیه‌ی «الوصایا» می‌فرمایند:
روینا عن علی بن أبی طالب رضی الله عنه أنه قال : أوصانی رسول الله فقال: یا علی أمان لک من الوسواس أن تقرأ «وَإِذَا قَرَأْتَ الْقُرْآنَ جَعَلْنَا بَیْنَکَ وَبَیْنَ الَّذِینَ لَا یُؤْمِنُونَ بِالْآخِرَةِ حِجَابًا مَسْتُورًا» إلی قوله «وَلَّوْا عَلَى أَدْبَارِهِمْ نُفُورًا».
از جناب علی بن أبی طالب علیه السلام روایت شده که پیامبر به ایشان سفارشاتی را فرموده‌اند از آن جمله اینکه فرموده‌اند: ای علی امان از وسواس خواندن این آیات است.
آیات 45 و 46 سوره‌ی مبارکه ی إسراء است.
آیات:
وَإِذَا قَرَأْتَ الْقُرْآنَ جَعَلْنَا بَیْنَکَ وَبَیْنَ الَّذِینَ لَا یُؤْمِنُونَ بِالْآخِرَةِ حِجَابًا مَسْتُورًا ﴿۴۵﴾وَجَعَلْنَا عَلَى قُلُوبِهِمْ أَکِنَّةً أَنْ یَفْقَهُوهُ وَفِی آذَانِهِمْ وَقْرًا وَإِذَا ذَکَرْتَ رَبَّکَ فِی الْقُرْآنِ وَحْدَهُ وَلَّوْا عَلَى أَدْبَارِهِمْ نُفُورًا ﴿۴۶﴾
ترجمه:
و چون قرآن بخوانى میان تو و کسانى که به آخرت ایمان ندارند پردهاى پوشیده قرار مىدهیم (۴۵) و بر دلهایشان پوششها مى‌نهیم تا آن را نفهمند و در گوشهایشان سنگینى [قرار مىدهیم] و چون در قرآن پروردگار خود را به یگانگى یاد کنى با نفرت پشت مى‌کنند (۴۶)
۱۸
آذر
حضرت شیخ محیی الدین ابن عربی در رساله‌ی شریفه‌ی «حلیة الأبدال» می‌فرمایند:
الجوع هو من أرکان هذا الطریق الإلهی و هو یتضمن السهر. کثرة الأکل للسالکین دلیل علی بعدهم من الله و طردهم عن بابه و إستیلاء النفس الشهوانیة البهیمیة بسلطانها علیهم و قلة الأکل لهم دلیل علی نفحات الجود الإلهی علی قلوبهم فیشغلهم عن تدبیر جسومهم.
جوع و گرسنگی از ارکان این راه الهی سیر و سلوک الی الله است و جوع بیداری شب را به دنبال می‌آورد و در دل دارد.
زیاد خوردن برای سالکین دلیل بر دوری آنها از خدا و طرد شدن از در خداوند و نشانه‌ی چیرگی نفس شهوانیه‌ی حیوانیه بر آنها است و کم خوردن دلیل بر نفحات جود و کرم الهی بر قلوب آنها است که این نفحات آنها را از اداره و تدبیر جسم هایشان باز داشته است.
۱۸
آذر
حضرت شیخ می‌فرمایند:
کل توبة لا تکون عامة فهی ترک لا توبة فلا یعول علیه و لا یقبلها الله توبة.
هر توبه‌ای که عام نباشد (و نسبت به چیز خاصی باشد) توبه نیست بلکه ترک است و بر آن اعتماد و تکیه‌ای نیست و خداوند نیز آن را به عنوان توبه قبول نمی‌کند.
۱۸
آذر
حضرت شیخ اکبر سیّدی محیی الدین بن عربی می‌فرمایند:
کل شهوة غیر شهوة الحب لا یعول علیه
هر شهوت و خواستی غیر از شهوت حب قابل اعتماد و تکیه نمی‌باشد.
۱۷
آذر
حضرت شیخ اکبر در رساله‌ی لا یعول علیه می‌فرمایند:
«من صحبک لما یستفیده منک لا تعول علیه. فإنه ینقضی بتحصیل ما یرجوه منک و ربما کفر تلک النعمة إذا أراد الفراق . فکن منه علی حذر. من صحبک فی الله فعول علیه و علامته النصیحة إیاک و اعترافه بالحق عند البیان إن غلط»
کسی که برای استفاده از تو با تو همراه و مصاحب گردیده بر او اعتماد و تکیه‌ای نیست. همانا این مصاحبت و همراهی با بدست آوردن آنچه که امید داشته از تو تحصیل نماید تمام می‌گردد و چه بسا زمانی که می‌خواهد از تو جدا گردد نسبت به تو کفران نعمت و ناسپاسی نماید. پس از چنین شخصی برحذر باش.
[اما] کسی که برای خدا و در راه خدا با تو همراه و مصاحب گشته بر او اعتماد و تکیه نما و علامت چنین شخصی این است که برای تو خیرخواهی و نصیحت می‌کند و اگر در هنگام بیان اشتباهی نمود اعتراف به حق می‌نماید.
۱۷
آذر
حضرت شیخ اکبر محیی الدین بن عربی می‌فرمایند:
من أراد فهم المعانی الغامضة فی الشریعة فلیتعمل فی تکثیر النوافل فی الفرایض.
هر کس بخواهد معانی و مطالب معرفتی غامض و پیچیده‌ی شریعت را بفهمد باید ضمن واجباتی که انجام می‌دهد مستحبات زیادی نیز انجام دهد.
فتوحات مکیه باب 389
۱۶
آذر