أوحد الموحدین حضرت شیخ اکبر سلام الله علیه در کتاب شریف فتوحات مکیه روایت زیر را از پیامبر نقل می فرمایند: لا فتی الا علی.
۲۶
مهر
آیت الله صدر: گمان نکنم برای فتوحات مکیه دومی بیاید.
آیت الله مرحوم سید صدر الدین صدر در خاتمه کتاب المهدی که تالیف خود آن جناب است می فرمایند: «. . . الفتوحات المکیه للعالم العارف المحقق الشیخ ابی عبدالله محیی الدین محمد بن علی المعروف بابن عربی الحاتمی الطایی و الحق انه کتاب مفید فی بابه لا اظن ان یصدر له ثان فی عالم المولفات.»
به حق که این کتاب در موضوع خود بسیار مفید است و گمان نمی کنم که برای این کتاب نظیر و دومی در عالم مولفات و کتاب ها صادر بشود و ظهور نماید .
۲۶
مهر
بر ضریح مطهر و منور حضرت شیخ ابیات زیر را نوشته که به حق نوشته اند و اشارت و بشارتی برای ما اسیران در عالم طبع و نفس و حتی رها شدگان از عوالم نازله است:
قبر محیی الدین بن العربی کل من لاذ به أو زاره
قضیت حاجاته من بعد ما غفر الله له أوزاره
این قبر جناب محیی الدین بن عربی است . هر که به اینجا پناه آورد و یا این مضجع منور را زیارت نماید
حاجات او برآورده می گردد بعد از آنی که خداوند بارهای گناه و کدورت های نفسانی او را می بخشد.
۲۶
مهر
همه با عارف بزرگ جناب مولوی و علو مقام معنوی و عرفانی ایشان آشنا هستیم بلکه جهان آشنای این عارف بزرگوار است و شخصیت ایشان علی رغم تمام دشمنی های برخی چه در زمان حضرتش و چه در این زمان، شخصیت جهانی است و یونسکو سال 2007 میلادی را سال جهانی مولوی نامیده است .
آمار خیره کننده ی انتشار مثنوی معنوی در کشورهای غربی بیانگر همه ی مطلب می باشد و جوابی است برای معترضینی که حتی یک خط مطلب قابل عرضه به جهان که هیچ بلکه به کشور هم ندارند .
شیفتگی این عارف بزرگ نسبت به جناب حضرت شیخ اکبر از شعر زیر که مولوی درباره ی شیخ اکبر بن عربی سروده است مشخص می شود:
ما عاشق و سرگشته ی سودای دمشقیم جان خسته و دلبسته ی سودای دمشقیم
اندر جبل صــــالحه کانی است ز گوهر کاندر طلبش غرقه ی دریای دمشــقیمو در بعضی از نسخ به جای مصرع آخر دارد : زان است که ما غرقه ی دریای دمشقیم
مقصود محله ی صالحیه دمشق است که حرم مطهر حضرت شیخ در آنجاست . به بخش تصاویر مرقد حضرت شیخ در همین سایت مراجعه شود .
هنگامی که عارف بزرگی چون مولوی و همچنین استاد ایشان یعنی جناب شمس تبریزی اینگونه نسبت به ساحت حضرت شیخ عرض ارادت دارند علو مقام جناب ایشان واضح می گردد .
۲۶
مهر
هفدهم ماه مبارک رمضان سالروز تجلی روح ملکوتی شیخ اکبر در کالبد جسمانی و تنزل حقیقت قدسیه حضرتش در عالم ماده
شیخ اکبر محیی الدین بن عربی سلام الله علیه در هفدهم ماه مبارک رمضان سال 560 هجری شمسی برابر با 28 ژوئیه سال 1165 میلادی در خانواده ی زهد و تقوی و جاه و جلال در بلده ی مقدسه ی مرسیه از بلاد اندلس پای به عالم خاکیان گذارد تا اسیران عالم خاک را با خود به افلاک برد .
همو که خداوند به ایشان فرمود بندگانم را نصیحت نمای .
همو که پیامبر ختمی مرتبت به قلب مطهرش فصوص الحکم را برای راهنمایی عباد القاء فرمود .
همو که به فرموده ی خودش در خطبه ی فتوحات جوامع الکلم به حضرتش داده شد .
همو که مقام منیع ختم اولیاء به ایشان تفضل گردید و پیامبران الهی برای تبریک به او آمدند .
همو که اولین استادش به فرموده ی حضرتش حضرت عیسی روح خداست.
همو که صاحب فتوحات است و زبان مطهرش ترجمان اشواق .
همو که وجودش در مکنون است و روحش بحر محیط.
همو که معلم توحید است و بالاخره همو که شیخ اکبر است .
ای برون از وهم و قال و قیل من
خاک بر فرق من و تمثیل منخداوند را به پاس اهدای این ولی بزرگش به ما سپاسگذاریم .
مرسوم است که برای سالروز ولادت هدیه ای را در نظر می گیرند اما ما چه هدیه ای می توانیم برای این وجود ذی جود بدهیم ؟
آن کو دلش را برده ای جان هم غلامت می کند
مه پاسبانی هر شبی برگرد بامت می کندسوره هایی از قرآن را به محضر اخضرش تقدیم می نماییم و از حضرتش که از فرزندان حاتم طایی ذی جود است درخواست فهم حقایق قرآن را نموده و از درگاهش استدعای نمی از دریای معارفش و نظر رحمتی می نماییم .
آنان که خاک را به نظر کیمیا کنند
آیا شود که گوشه ی چشمی به ما کنند
۲۶
مهر
جناب حضرت شیخ اکبر محیی الدین بن عربی در با هفتاد و یک کتاب مستطاب فتوحات مکیه که در مورد روزه و بیان اسرار آن است می فرمایند: مردمان در لیلة القدر اختلاف دارند - یعنی در زمانش - برخی از آنان قائلند که در تمام سال می‌گردد، و من هم به همین قائلم، زیرا من آن را در شعبان و در ربیع و ماه رمضان دیدم و بیشتر آن را در رمضان و در دهه آخر دیدم و یک‌بار هم در دهه دوم از رمضان در غیر شب وتر و نیز در وتر(شبهای فرد) از آن دیدم، من یقین دارم که آن در سال می گردد یعنی در وتر و شفع (زوج) از ماهی که تو در آن می‌بینی.
۲۶
مهر
ارادتمندان و تابعین حضرت شیخ و شارحین آثار حضرتش از ایشان با القابی یاد نموده اند که ذکر می گردد :
1. محیی الحق والدین
2. مربی العارفین
3. روح التنزلات و الإمداد
4. الف الوجود
5. عین الشهود و هاء المشهود
6. صاحب الولایه العظمی و الصدیقیه الکبری و امام التحقیق
7. العارف الکبیر
8. مجدد المله الحنیفیه
9. قطب الوجود
10. الکبریت الاحمر
11. سلطان العارفین
12. بحرالمعارف الالهیه
13. ترجمان العلوم الربانیه
14. قطب الافخر
15. خاتم ولایت و عنقای مغرب
16. امام العارفین و قطب الموحدین
17. اسم اعظم
18. اوحد الموحدین
19. جمال العارفین
مشهور ترین لقب و با شکوه ترین آنها لقب شیخ اکبر است یعنی نه کسی در گذشته به ایشان رسیده و نه کسی در آینده می رسد .
البته نا گفته نماند که حضرت شیخ که مصداق فیه آیات بینات مقام ابراهیم و من دخله کان آمنا می باشند به حکم حکیم یهدی به کثیرا و یضل به کثیرا صاحبان خلق های تنگ و قلوب قاسیه از ایشان به القابی یاد کرده اند که در حقیقت وصف خودشان است .
۲۶
مهر
خانواده ی حضرت شیخ خانواده ی علم و فضیلت و تقوی بوده و پدر و مادر و عمو و دایی های ایشان از بزرگان اهل زهد و تقوی و علم و عبادت بوده اند.
حضرت شیخ روحی لتراب مضجعه الفداء دو دایی به نام های یحیی بن یغان و ابومسلم خولانی داشته اند .
جناب یحیی بن یغان سلطان شهر تلمسان بوده است و در ملاقاتی که بین ایشان و ابوعبدالله تونسی که عابد زمانه بوده اتفاق افتاده به شدت تحت تاثیر سخنان آن عابد قرار گرفته و در او تحول معنوی رخ می دهد و از تاج و تخت عبادت دست برداشته و به زهد و عبادت می پردازد .
جناب حضرت شیخ حکایت تحول معنوی ایشان را که بسیار خواندنی است در کتاب شریف محاضره الابرار و مسامره الاخیار و همچنین فتوحات مکیه آنجایی که درباره ی زهادی که با وجود قدرت و مکنت، دنیا را رها کرده اند ذکر می فرماید .
مراجعه شود به : 1. فتوحات ج 2 ص 18. / 2.محاضره الابرار و مسامره الاخیار ج 2 ص 114
ابومسلم خولانی نیز که دایی دیگر ایشان است از عابدان و زاهدان زمان بوده وجناب حضرت شیخ در فتوحات او را از اکابر ملامیه می شمارند .
مراجعه شود به: 1. فتوحات مکیه ج 2 ص 16. / 2. فتوحات مکیه ج 3 ص 35 و 36.
۲۶
مهر
شیخ شهاب الدین سهروردی در دیداری به حضور باهر النور قطب الموحدین محیی الدین بن عربی مشرف گردیده که ظاهرا در آخرین سفر حج خویش به سال 628 هجری قمری بوده است که ملاقاتی نیز با جناب ابن فارض شاگرد حضرت شیخ اکبر داشته است .
گویند در تشرف جناب سهروردی به محضر عرشی شیخ اکبر هر دو بزرگوار ساعتی به حالت سکوت نشسته اند و سپس از یکدیگر جدا گردیده اند. سپس هنگامی که از جناب حضرت شیخ اکبر سوال شد که شیخ شهاب الدین را چگونه یافتی فرمود : سر تا پا غرق در سنت است و هنگامی که از جناب سهروردی همین سوال پرسیده شد فرمود : ایشان دریایی است از حقایق.
۲۶
مهر
جناب حضرت شیخ اکبر أوحدالموحدین محیی الدین بن عربی در کتاب شریف فتوحات مکیه در بحث کتمان اسرار توحید شعری را از حضرت زین العابدین امام علی بن الحسین علیه اسلام نقل می فرمایند:
ایشان می فرمایند: اگر کتمان سر لازم نبود و اسرار توحید برای جمیع مردم قابل درک نبود برای گفتار شخص پسندیده و پاکیزه از دودمان علی بن ابی طالب صلی الله علیه و سلم دیگر معنایی وجود نداشت چرا که ایشان فرموده : یا رب جوهــــــر لو ابوح به لقیل انت ممن یعبد الوثنا و لاستحل رجال مسلمون دمی یرون اقبح ما یاتونه حسنامعنای شعر:چه بسیار از آن علوم جوهریه ی اصلیه را که در من است و اگر به آنها لب بگشایم حتما می گویند من بت پرستم و گروهی از مسلمانان به خاطر این سخنان خون مرا حلال می شمارند و آنها زشت ترین کردار خود را نیک می دانند .
منبع: فتوحات مکیه ج 1 ص 32.
نکته : مجموع این ابیات چهار بیت است که در جلد 7 الغدیر ص 35 و 36 نقل شده است مرحوم فیض کاشانی نیز در مقدمه ی وافی و در کتاب الاصول الاصلیه این ابیات را از آن حضرت نقل کرده حتی جناب غزالی هم در کتاب الاحیاء این ابیات را به حضرت نسبت داده است .دو بیت دیگر عبارت است از : انی لاکتم من علمی جواهره کیلا یری الحق ذو جهل فیفتتنا و قد تقدم فی هذا ابوحسن الی الحسین و اوصی قبله الحسنا
نکته :از این ابیات فهمیده می شود که توحید حقیقی در نظر مردم دقیقا در نقطه ی مقابل آن است و شرک قلمداد می شود . پس اگر موحد حقیقی سخن از توحید حقیقی گوید باید جاهلان توحید او را شرک بدانند و او را کافر و خون او را حلال شمرند و مبارزه با اهل توحید را که زشت ترین کارهاست بهترین کارها بپندارند .
۲۶
مهر