اقسام موت در کلام شیخ اکبر

سیدی محیی الدین محمد بن عربی در باب 106 کتاب مستطاب فتوحات می‌فرمایند (با اندکی تصرف و جابحایی کلمات):

ان اهل الله جعلوا فی طریقهم اربع موتات: الموت الابیض و هو الجوع و موت اخضر و هو لباس المرقعات الا المشهرات و موت اسود و هو تحمل الاذی و موت احمر و هو مخالفه النفس فی اغراضها و هو لاهل الملامیه.

همانا اهل خدا در راه خود چهار موت را قرار داده اند: موت ابیض (سفید) که همان گرسنگی است. موت اخضر (سبز) که پوشیدن لباس‌های وصله خورده است مگر به حد انگشت نما شدن برسد. و موت اسود (سیاه) و آن تحمل اذیت دیگران است و موت احمر (قرمز) که آن مخالفت با خواسته های نفسانی است که این موت برای ملامیه است.

نکته: ملامتیه و یا به تعبیر حضرت شیخ در فتوحات که می‌فرمایند صحیح ملامیه است گروهی از سالکان طریقت هستند که در چند جای فتوحات از آنها یاد می‌فرمایند و آنها را بالاترین گروه‌ها می‌دانند که ان شاء الله در آینده به بیان حال آنها از کلام سیدی محیی الدین پرداخته می‌شود.